Topraklama Ölçümleri
Topraklama Ölçümü Nedir?
Endüstriyel alan ve binalarda topraklama sistemi vardır. Bu sistemin ölçülmesi olası tehlikelerin engellenmesi açısından büyük bir önem taşıyor. Yapılan bu ölçüme de topraklama ölçümü adı verilir. Bu kontrollerin yılda en az bir kere yapılması gerekiyor. Kontroller ve ölçümler Elektrik Tesisi Topraklama Yönetmeliği ve İş güvenlikleri kapsamında gerçekleştiriliyor. Bu ölçüm de topraklama elektrotu, özgül direnç gibi kavramlar önem arz ediyor. Yapılacak olan teknik muayene bu kavramların içeriklerine uyacak şekilde gerçekleştiriliyor.
Topraklama ölçümü ve kontrolü; Elektrik Tesisi Topraklama Yönetmeliği ve Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ile İş Ekipmanlarının Kullanımı Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmelik ile İşyeri Bina ve Eklentilerinde Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Topraklama ölçümü ve elektrik iç tesisat kontrolü kapsamında elektrik topraklamasının yapılması ve yılda bir kontrol edilmesi gereken bir sistemdir.
Bu çalışma yılda bir tekrarlanması tavsiye edilir ve Topraklama tesisatı periyodik olarak en az yılda bir defa, yer değiştirebilen makine ve cihazlar için altı ayda bir defaya mahsus yetkili elektrik mühendisleri tarafından muayene ve ölçümü yapılmalıdır.
Topraklama Ölçümü nasıl yapılır?
Elektrik Topraklama Ölçümü, Kontrol, Muayene, Ölçme ve Denetleme
Yönetmelik madde 10-A da açıklandığı gibi topraklama sistemi, montaj sırasında veya işletme sürecinde periyodik olarak düzenli kontrolleri yapılmalıdır.
Yapılması gereken kontroller ve ölçümlerden birkaçını örneklersek;
- Toprak özgül direncinin ölçülmesi,
- Artık akım koruma (RCD) düzeninin kontrolü,
- Elektrik tesisinin yalıtım direncinin ölçülmesi ve denetlenmesi,
- Gözle muayene,
- Koruma iletkenlerinin, ana ve tamamlayıcı potansiyel dengeleme iletkenleri bağlantılarının sürekliliğinin ölçülmesi ve denetlenmesi,
- Çevrim empedansının kontrolü,
- Topraklama direncinin ölçülmesi
- Beslemenin otomatik kesilip kesilmediğinin denetlenmesi
Topraklama Ölçümü Kaç Olmalıdır?
Topraklama yönetmeliği sınır değer formülü ile hesap edilmelidir. Panolar, makinalar, her prizin sigorta veya kaçak akım rölesi değerine bakarak ölçülür. Topraklama direnç değeri uygunluğu ölçülürken veya değerlendirilirken sabit bir değerden bahsetmek hatalı olur. Aşağıdaki varyasyonlara göre hareket etmek gerekir.
Kaçak akım rölesi 30 mA. mevcut ise 50 V./0,03 A=200 ohm sınır değerdir.
Kaçak akım rölesi 300 mA. mevcut ise 50 V./0,3 A=80 ohm sınır değerdir.
Kaçak akım rölesi yok ve ana şalterde troid takılıysa; 1 A. ise 50 V./1A=50 ohm sınır değerdir.
Kaçak akım rölesi yok ve ana şalterde troid yok ise sigorta değerinden ölçüm alınır, örnek B Sınıfı 16 A düşünürsek 50 V./16×5 =0,625 sınır değerdir.
Kaçak akım rölesi yok ve ana şalterde troid yok ise sigorta değerine ölçülür, örnek B Sınıfı 25 A düşünürsek 50 V./5×25 =0,4 ohm sınır değerdir.
Kaçak akım rölesi yok ve ana şalterde troid yok ise sigorta değeri ölçülür, örnek C Sınıfı 25 A düşünürsek 50 V./25×10 =0,2 ohm sınır değerdir.